BLOM ZIET IETS - 08 | Over wereldwonderen en blokkendozen

[locatie: Geleen, Nederland]

Kijk, de was hangt buiten! Op vrijwel exact dezelfde plek wapperden in de jaren ‘40 nog de hemdjes van M.J.B. Vaneikenhoudt aan de lijn. Historische grond, zo mogen we de heuvel waarop we ons nu bevinden best noemen, en wel omdat het de geboortegrond is van deze M.J.B. Vaneikenhoudt. In die jaren stond hij beter bekend als Maurits, want ook toen noemde je kinderen bij hun voornaam. Maurits was vernoemd naar de kolenmijn die de regio destijds economisch voortstuwde in de vaart der volkeren.



Veel huizen stonden er niet op de heuvel, waardoor deze kampte met een nijpend tekort aan speelkameraadjes. Bij gebrek aan beter speelde Maurits regelmatig met zijn buurjongetje Sjef, de verpersoonlijking van zijn eigen, eeuwige snottebel.
 
Veelzeggend is de verschillende wijze waarop de jongens met de blokkendoos speelden. Voor Maurits was een blokkendoos een verzameling bouwmaterialen voor zijn nieuwe stad, het begin van een utopische orde. Hij bestudeerde de blokken nauwkeurig, rangschikte ze in vaak symmetrische patronen en creëerde zo de structuur voor zijn ideale stad. In de blokken van het grootste formaat pasten zeker 100 huizen en 400 bewoners.
Voor Sjef was een blokkendoos een blokkendoos. Zijn willekeurige bouwsels moesten telkens de misprijzende blikken van Maurits incasseren.
De jongens speelden ook wel buiten, maar dan haakte Maurits vaak snel af, omdat hij vanaf de heuvel het dorp wilde overzien, wilde mijmeren over zijn stedenbouwkundige idealen en hoe hij deze ooit in dat veel te dorpse dorp zou gaan toepassen.
 
Jaren later, toen de Limburgse mijnbouw al op z’n retour was, kreeg Sjef een baan als mijnwerker bij de Staatsmijn Maurits, en werd zo dagelijks herinnerd aan zijn vroegere buurjongen. Maurits stond vanaf die tijd bekend als M.J.B. Vaneikenhoudt, wethouder ruimtelijke ordening en economie. Zijn Jaguar Mark II bracht hem regelmatig terug naar de heuvel, om vandaar op het dorp neer te kijken. De fantasieën die hij als kind al had, zou hij nu – met wat ambtenaren en architecten in zijn kielzog – daadwerkelijk gaan realiseren. Het dorp zou een stad worden: een stad waar ze in Maastricht, ja zelfs in Rotterdam nog flink van zouden opkijken!
En daar rezen ze op: de galerijflats. Precies zoals hij het ooit had bedacht, kwamen die veel te lage huisjes, de kneuterige boerderijen en de mijnwerkersbuurtjes in de schaduw te staan van zijn flats. Op diverse plekken werden de nietige bouwseltjes gesloopt om plaats te maken voor een flatgebouw, opdat het patroon niet verstoord zou worden en de skyline gelijkenis zou gaan vertonen met wat hij decennia daarvoor uit zijn blokkendoos had getoverd.
 
Uiteindelijk is slechts 10% van Vaneikenhoudts stedelijk transformatieplan gerealiseerd. Kort geleden nog werd de inmiddels 78-jarige erover geïnterviewd. De vraag van de journalist of hij zelf ooit in één van de flats gewoond heeft, beantwoordde Vaneikenhoudt met een ontkennende glimlach.
En Sjef? Sjef herkende die glimlach meteen, toen hij het interview op televisie zag. Vanuit zijn woning op de 8e verdieping, 3e voordeur op de galerij, heeft hij prima zicht op de heuvel uit zijn jeugd.

 

|  Datum: 2018-01-28  |  Labels: Observaties  Publicaties  Kunstprojecten  Blom ziet iets  |  Overzicht van alle publicaties  |



Reacties:



Reageren:



















   
zoeken volgende vorige